Chopin - kronika życia i twórczości

1810 - 1826. PROLOG
1826 - 1835. METAMORFOZY
1835 - 1846. APOGEUM
1846 - 1849. EPILOG

Lata studiów kompozytorskich 1826 - 29

1826
IX -zapisuje się na pierwszy rok Szkoły Głównej Muzyki, kierowanej przez J. Elsnera
26 XI -do J. Białobłockiego: "Chodzę do Elsnera na kontrapunkt ścisły 6 godzin na tydzień, słucham Brodzińskiego, Bentkowskiego i innych, w jakimkolwiek związku będących obiektów z muzyką"
16 XII -improwizacja na choralionie Brunnera
-powstaje Rondo à la Mazur F-dur op. 5

1827
10 IV -Emilia Chopin umiera na gruźlicę
17 VII -egzamin z kompozycji u Elsnera; w raporcie m. in. "pierwszoletni: Chopin Fryderyk (szczególna zdolność)"
VII -wycieczka do Gdańska

1827 - 28
-na studiach u Elsnera: Sonata c-moll op. 4 jemu dedykowana oraz Wariacje B-dur na temat z "Don Juana" op. 2 - pierwsze kompozycje Chopina interesujące zagranicznych wydawców

1828
II -w litografii A. Brzeziny ukazuje się Rondo op. 5
III -słucha i poznaje Johanna Nepomuka Hummla koncertującego w Warszawie
22 VII -egzaminy w Szkole Głównej; Elsner w raporcie: "Chopin F., szczególna zdatność, drugoletni, wyjechał dla polepszenia zdrowia"
VII - IX -lato w Sannikach (k. Płocka); zaczyna pracę nad Triem g-moll op. 8
9 IX -wyrusza w podróż do Berlina
20 IX -do rodziny: "słyszałem już jedno oratorium w Singakademii, Corteza [Spontiniego], Il matrimonio segreto Cimarosy, Kolportera Onslowa. Jednakże oratorium Cäcilienfest Händla więcej zbliżało się do ideału, jaki sobie o wielkiej muzyce utworzyłem [...] Jutro Freischütz!"
29 IX -w drodze powrotnej z Berlina
X -dwa dni w Poznaniu; na przyjęciu u arcybiskupa Teofila Wolickiego
XII -z Julianem Fontaną gra Rondo C-dur na dwa fortepiany; improwizuje i bawi się w salonach warszawskich, bierze udział w przedstawieniach teatru amatorskiego
27 XII -kończy Rondo à la Krakowiak F-dur op. 14

1829
-kończy Trio op. 8, komponuje Fantazję na tematy polskie A-dur op. 13
21 IV -na koncercie uczniów Carla Solivy poznaje Konstancję Gładkowską (1810-80)
23 V - 14 VII -Chopin świadkiem serii koncertów Niccolo Paganiniego i Karola Lipińskiego oraz gorącej dyskusji prasowej z udziałem Elsnera, Karola Kurpińskiego i Maurycego Mochnackiego
20 VII -kończy Szkołę Główną Muzyki; w raporcie Elsnera: "Chopin F., trzecioletni, szczególna zdatność, geniusz muzyczny"

Lata wędrówki 1829 - 31

1829
VII -wyjazd do Wiednia przez: Opoczno, Miechów, Kraków, Bielsko, Cieszyn i dalej przez Morawy
23 VII -zwiedza w Krakowie Bibliotekę Jagiellońską; podczas tygodniowego postoju poznaje zabytki miasta i krajobraz okolicy
31 VIII - 19 VIII -w Wiedniu; poznaje m. in. V. Jiroveca, Conradina Kreutzera, Carla Czernego, Tobie Haslingera; słucha gry Leopoldiny Blahetki; zwiedza fabryki fortepianów K. Graffa i A. Steina; ogląda galerię obrazów; w operze poznaje La Dame Blanche François-A. Boieldieu, La Cenerentola Rossiniego, Il Crociato in Egitto Giacomo Meyerbeera i Joseph en Egypte Etienne-N. Méhula
11 VIII -daje koncert w Kärtnerthortheater; gra Wariacje na temat z "Don Juana" op. 2 oraz improwizuje na temat Chmiela i arii z La Dame Blanche
18 VIII -drugi koncert w Kärtnerthortheater: gra Wariacje op. 2 i Rondo op. 14
19 VIII -wyjazd do Pragi (22 VIII słucha 48 kanonów i fug Augusta Klengla, 23 VIII wraz z Ignacym Maciejowskim komponuje dla Václava Hanki piosenkę Jakież kwiaty)
23 VIII -wyjazd do Cieplic; u X. Clary Aldringen improwizacje na temat Mose in Egitto i Il Barbiere di Seviglia Rossiniego oraz "śpiewów polskich"
25 VIII -w Dreźnie do 2 IX (?); zwiedza galerię obrazów
26 VIII -ogląda Fausta Johanna W. Goethego ("okropna, ale wielka fantazja"); powrót do Warszawy przez Wrocław
IX -pozuje Ambrożemu Mieroszewskiemu do portretu
X -zaczyna bywać na wieczorach muzyki kameralnej u Josepha Ch. Kesslera
3 X -wyznanie do T. Woyciechowskiego: "bo ja już może na nieszczęście mam mój ideał, któremu wiernie, nie mówiąc z nim, już pół roku służę, który mi się śni, na którego pamiątkę stanęło adagio od mojego koncertu"
20 X -równolegle do pracy nad Koncertem f-moll op. 21 zaczyna komponować etiudy
X - XI -wyjeżdża w Poznańskie, do Strzyżewa (Wiesiołowscy) i Antonina; daje tam lekcje Wandzie Radziwiłłównie, jest portretowany przez jej siostrę Elizę; poznaje partyturę Fausta X. Antoniego Radziwiłła, pisze dla niego Poloneza op. 3
14 XI -do T. Woyciechowskiego: "napisałem parę exercissów [etiud] - przy Tobie bym je dobrze zagrał"

1830
7 II -Chopin wykonuje z towarzyszeniem małej orkiestry Koncert f-moll w gronie rodziny i przyjaciół
3 III -w salonie Chopinów prezentacja Koncertu f-moll i Fantazji A-dur
17 III -w Teatrze Narodowym pierwszy własny koncert Chopina; gra Koncert f-moll i Fantazję A-dur, orkiestrą dyryguje K. Kurpiński
18 III -M. Mochnacki w "Kurierze Polskim": "Zaiste! daleko rozgłosi swe imię, kto w młodych latach tak zaczyna"
22 III -drugi koncert w Teatrze Narodowym: Koncert f-moll i Rondo à la Krakowiak; improwizacje na temat W mieście dziwne obyczaje i Świat srogi
IV -u T. Haslingera w Wiedniu ukazują się Wariacje op. 2
15 V -do T. Woyciechowskiego o pracy (IV -VIII?) nad Koncertem e-moll op. 11: "Adagio od nowego koncertu jest w E-dur. Nie ma to być mocne, jest ono więcej romansowe [...] Pomimo woli przez oczy wlazło mi coś do głowy i lubię się z tym pieścić"
V - VI -ośmiokrotnie obecny na koncertach Henriette Sontag
8 VII -bierze udział w koncercie benefisowym śpiewaczki Barbary Majerowej w Teatrze Narodowym; gra Wariacje op. 2
ok. 10 - 20 VII w Poturzynie (Lubelszczyzna) u T. Woyciechowskiego
24 VII -słucha K. Gładkowskiej w Teatrze Narodowym (debiut w partii tytułowej w Anieli Ferdinando Paera)
29 VIII -w Sochaczewie, w obozie wojskowym gen. Piotra Szembeka; gra, improwizuje
18 IX -do T. Woyciechowskiego: "zacząłem poloneza z orkiestrą [op. 22], ale tylko dopiero się cznie, jest czątek, ale początku nie ma"
22 IX -prezentacja Koncertu e-moll w mieszkaniu Chopina
24 IX -"Krajowy Dziennik Powszechny" o nowym Koncercie: "jest to utwór geniusza [...] Ma wyjechać za granicę [...] Miejmy nadzieję, iż żadna obca stolica nie zatrzyma go na zawsze"
11 X -koncert pożegnalny w Teatrze Narodowym, z udziałem m. in. K. Gładkowskiej; Chopin gra Koncert e-moll i Fantazję na tematy polskie op. 13
2 XI -data na czystopisie dwu Etiud z op. 10 (C-dur i a-moll)
-opuszcza Warszawę, udając się do Wiednia; żegnany w oberży na Woli kantatą Zrodzony w polskiej krainie J. Elsnera
5 XI -w Kaliszu; dalsza droga wespół z T. Woyciechowskim
6 - 9 XI -we Wrocławiu: w teatrze na Der Alpenkönig Ferdynanda Raimunda i Maurer und Schlosser (Le maçon) Daniela F. E. Aubera; 8 XI koncertuje w Resursie: Larghetto i Rondo z Koncertu e-moll, improwizacje na temat La muete de Portici Aubera
10 - 19 XI -w Dreźnie: na koncercie Antoinetty Pechwell (10 XI), w operze na Tankredzie Rossiniego (13 XI), w galerii obrazów
20 XI -wyjazd przez Pragę do Wiednia (gdzie pozostaje do 20 VII 1831); zamieszkuje na Kohlmarkt 9
29/30 XI -wybuch powstania w Warszawie: T. Woyciechowski odwodzi Chopina od wzięcia w nim udziału, sam wraca do kraju
XII -znajomości muzyczne, m. in. Anton Diabelli, V. Jirovec, Joseph Merk i Josef Slavik
24 - 25 XII -samotne święta; w katedrze św. Szczepana: "ponura roiła mi się harmonia"
26 XII -do J. Matuszyńskiego: "W salonie udaję spokojnego a wróciwszy do domu piorunuję na fortepianie [...] przeklinam chwilę wyjazdu"

1830/31
-wśród kompozycji datowanych na ten czas: mazurki z op. 6 i 7, nokturny z op. 9 i 15 (nr 2), etiudy z op. 10 (nr 5 i 6); z utworów nurtu prywatnego m. in. Lento con gran espressione oraz Piosnka litewska i Wojak

1831
1 I -do J. Matuszyńskiego: "U was żyję [...] Tyś w wojsku. Czemu nie mogę choć bębnić"
26 (29?) I -do J. Elsnera: "jako artysta jestem jeszcze w kolebce, a jako Polak trzeci krzyżyk zacząłem"
IV -w sztambuchu: "Jej obraz stoi mi przed oczyma"
IV - VI -według tradycji w Wiedniu powstały pierwsze rzuty Scherza h-moll i Ballady g-moll a także Mazurków op. 17
11 VI -bierze udział w koncercie dyrygenta D. Mattisa; gra Koncert e-moll
VII -(?) pracuje nad Polonezem op. 22; w Wiedniu powstają również pieśni Smutna rzeka i Narzeczony
16 VII -do rodziny: "Mój fortepian nie słyszał, tylko mazury"; Mazurek f-moll op. 7 nr 3 wpisany do dwóch sztambuchów
20 VII -opuszcza Wiedeń, udając się przez Linz, Salzburg, Monachium i Stuttgart do Paryża
22 VII -z Linzu przez Alpy do Salzburga
28 VIII -w Monachium bierze udział w poranku Philharmonische Verein; gra Koncert e-moll i Fantazję na tematy polskie
4 (?) IX -w Stuttgarcie; spotkanie z Johannem P. Pixisem
8 IX -wzięcie Warszawy przez Rosjan i upadek powstania; Chopin w tzw. dzienniku stuttgarckim: "Wróg w domu [...] O Boże, jesteś ty! - Jesteś i nie mścisz się! Czy jeszcze ci nie dość zbrodni moskiewskich - albo - alboś sam Moskal! [...] a ja tu bezczynny - a ja tu z gołymi rękami"
-wg tradycji w Stuttgarcie powstał pomysł Etiudy c-moll z op. 10 (nazywanej "Rewolucyjną") oraz Preludium d-moll z op. 28

Lata adaptacji 1831 - 35

1831
IX -w Paryżu; zamieszkuje na Boulevard Poissonniere 27; pierwsze kontakty muzyczne przez F. Paera, do którego miał listy polecające
17 XI -poznaje Delfinę Potocką
XI -kontakty z G. Rossinim, Luigi Cherubinim, Pierre Baillotem, Henri Herzem, Ferencem Lisztem, Ferdinandem Hillerem oraz F. Kalkbrennerem; ten ostatni proponuje Chopinowi lekcje gry fortepianowej
27 XI -Elsner przestrzega Chopina przed przyjęciem propozycji Kalkbrennera
7 XII -w "Allgemeine Musikalische Zeitung" recenzja Roberta Schumanna z Wariacji op. 2; słynne: "Panowie, kapelusze z głów, oto geniusz"
12 XII -do T. Woyciechowskiego: "Mnie tu wiatr zapędził [...] Paryż jest to wszystko co chcesz [...] Jakoż nie wiem, czy gdzie więcej pianistów"; pod wrażeniem Robert le diable G. Meyerbeera: "to arcydzieło nowej szkoły"
14 XII -do J. Elsnera: "przymuszony jestem myśleć o torowaniu sobie drogi w świecie jako pianista"

1832
-początek długotrwałej przyjaźni z wiolonczelistą Auguste Franchommem; piszą wspólnie Grand duo concertant na tematy z Roberta Diabła; zbliżenie z Hectorem Berliozem
26 II -pierwszy koncert w Paryżu, w Sali Pleyela z udziałem 13 artystów; Chopin gra Koncert f-moll i Wariacje op. 2 (?) oraz uczestniczy w wykonaniu na 6 fortepianów Poloneza F. Kalkbrennera
III/IV -początki pracy pedagogicznej
20 V -bierze udział w wielkim koncercie dobroczynnym organizowanym przez księcia de la Moscova; gra z orkiestrą I część Koncertu f-moll
VI/VII (?) -nowy adres: rue Cité Bergere 4
29 XI -w relacji Antoniego Orłowskiego: "Zdrów i silny, wszystkim Franuzkom głowy zawraca, a w mężczyznach zazdrość wznieca. Jest on teraz w modzie [...] Tęsknota tylko do kraju niekiedy go trawi"
XI/XII -słucha gry Johna Fielda na dwóch jego koncertach
XII -w Lipsku u Kistnera ukazują się Mazurki op. 6 i 7 oraz Nokturny op. 9; następnego roku w berlińskiej "Iris im Gebiete der Tonkunst" druzgocąca recenzja Ludwiga Rellstaba

1833
I -F. Kalkbrenner komponuje Variations brillants na temat Mazurka B-dur z op. 7, otrzymując w rewanżu dedykację na edycji Koncertu e-moll
-Chopin otrzymuje członkostwo emigracyjnego Towarzystwa Literackiego
I (?) -do D. Dziewanowskiego: "Wszedłem w pierwsze towarzystwa, siedzę między ambasadorami, książętami, ministrami"
3 IV -bierze wraz z Lisztem udział w koncercie braci Herzów
16 V -premiera opery Ludovic Ferdinanda Hérolda i Fromentala Halévy.ego; powstają Wariacje op. 12 na temat ronda z opery
VI -zmienia adres: Chaussé e d'Antin 5; zacieśnia przyjaźnie artystyczne; 20 VI w liście do F. Hillera: "W tej chwili Liszt gra moje etiudy [...] Heine przesyła najserdeczniejsze pozdrowienia [...] Serdeczności od Berlioza"; Etiudy op. 10 ukazują się z dedykacją "a mon ami F. Liszt"
VI - VIII -w londyńskiej oficynie Christiana R. Wessla ukazują się utwory Chopina z wymyślonymi przez wydawcę tytułami
VIII/IX -lato w Le Coteau (Touraine) z A. Franchommem
10 VII -Walc op. 18 dedykowany uczennicy Laurze Horsford; w roku tym powstaje również Bolero op. 19
15 XII -bierze udział w koncercie w sali konserwatorium z Lisztem i Hillerem; gra Koncert na 3 fortepiany J. S. Bacha
XII -wydaje w Paryżu opusy 16 i 17

1834
-komponuje wstęp (Andante spianato) do Poloneza op. 22; wydaje dawniejsze i nowe ronda, wariacje, fantazję (op. 12, 13, 14)
-u śpiewaczki Liny Freppy Chopin zetknął się z folklorem neapolitańskim; poznał tam Vincenza Belliniego
ok. 15 V
-z F. Hillerem na urządzonym przez F. Riesa festiwalu w Akwizgranie; słucha muzyki Georga F. Händla, Wolfganga A. Mozarta i Ludwiga van Beethovena (IX Symfonia); spotkanie z Felixem Mendelssohnem-Bartholdy; pobyt w Düsseldorfie, Koblencji i Kolonii
23 V -F. Mendelssohn do matki: "Chopin obecnie jest pierwszym z fortepianistów; [...] gra jak Paganini na skrzypcach"
14 XII -Chopin bierze udział w koncercie Berlioza
25 XII -wespół z Lisztem, Heinrichem W. Ernstem i śpiewaczką Sabine Heinefetter uczestniczy w koncercie na rzecz François Stoepla w Sali Pleyela

1835
25 II -w salonach Erarda gra z F. Hillerem na 2 fortepiany
22 III -w Sali Pleyela uczestniczy w koncercie wraz z F. Hillerem, braćmi Henri i Jacques Herzami, Georgem Osbornem i Camille Stammatim
5 IV -uczestniczy w wielkim koncercie danym w Théatre Italien na rzecz emigrantów polskich; grał Koncert e-moll
26 IV -na koncercie w sali konserwatorium gra z orkiestrą Poloneza Es-dur op. 22; wielki sukces, zarazem ostatni prawdziwie publiczny koncert Chopina
VII (?) -lato w Enghien k. Paryża z wypadami do St. Gratien, posiadłości markiza Astolpha de Custine